Celebes i Yogyakarta

uroczystości pogrzebowe

Nie zrażajcie się widokiem samych radosnych twarzy na zdjęciach, mimo, że piszę o przebiegu procesji pogrzebowej u Toradżów. Jak wspomniałam we wcześniejszym wpisie – rodziny zbierają fundusze na wyprawienie tej uroczystości przez długie miesiące, a nawet lata. Wystarczająco dużo czasu aby okrzepnąć i po prostu dobrze się bawić. Brzmi trochę nie na miejscu ale mimo widoku krwawej, zwierzęcej rzezi Ci ludzie po prostu najzwyczajniej w świecie cieszą się z możliwości zaprezentowania swoich finansowych osiągnięć, są z tego dumni. Brzmi jeszcze gorzej, wiem. Jak napiszę, że gdybym miała porównać energię całego zgromadzenia do czegoś co jest nam znane to wybrałabym festyn, będzie Wam lepiej?.

Zgromadzenie funduszy na zakup bawołów, które osiągają niewiarygodne ceny, zajmuje najwięcej czasu. W tym czasie, owinięte w kilka warstw materiału ciało przechowywane jest w domu i traktowane jak wciąż żyjący („ciężko chory”) członek społeczności. Związane jest to z wierzeniem, że śmierć nigdy nie jest nagła, ale jest stopniowym procesem w kierunku Puya (życia po życiu). Dopóki dusza nie rozpocznie tej podróży – wierzy się, że krąży ona po wiosce w oczekiwaniu na dokończenie ceremonii pogrzebowych. Kiedy rodzina jest już gotowa, wyznacza datę uroczystości, zamawia tau tau (wcześniejszy wpis), a wokół domów buduje się bambusowe pawilony dla gości, ot takie jak poniżej na fotografiach.

Aruu (nasz nieuznający sprzeciwy, uparty karzeł przewodnik) wręcz zmuszał nas do uczestniczenia w całej uroczystości, słuchania zawodzenia dziesiątek czekających na śmierć dzikich świń i brodzenia we krwi zabijanych po kolei bawołów. Określiłabym ten widok jako nienachalny estetycznie…I bez zbędnego wywyższania się w kwestii etyki – zabijać zwierzę to jedno, a podrzynać mu gardło i patrzeć jak powoli uchodzi z niego życie przez godzinę to drugie. Na naszych oczach ciała zwierzą były w niemal piękny (bez ironii) i niesamowicie precyzyjny sposób szybko ćwiartowane, pakowane do foliowych woreczków i rozdawane gościom. Dzięki Ci Panie, że nie dostałam żadnych pazurów i podrobów bo i tak byłam na granicy wytrzymałości, a do końca wyjazdu nie tknęłam nawet odrobiny mięsa. Wciąż mam wrażenie, że to wszystko oglądałam bardziej na filmie niż w rzeczywistości, tak dalece ta odmienność była mi niezrozumiała. Raz w życiu wystarczy.

Jak umożliwić sobie zobaczenie tych niesamowitości? Od Makassar, stolicy południowego Sulawesi, wybierz się w 300 km podróż do Rantepao, punktu wyjściowego dla odwiedzających Tana Toraja. Jakość autokarów była taka, że nie dogonimy Indonezyjczyków chyba przez następne stulecie!

W ramach dygresji jak nie ulec pozorom – widzisz ludzi ledwo ubranych i myślisz sobie…rety! Tacy biedni! Średnio na zamożnym pogrzebie zabija się od 5 do 35 byków. Najtańszy byk kosztuje ok 3-5tys złotych, byki białe z błękitnymi oczami kosztują nawet do 30tys złotych (dane od Aruu). Do tego każda świnia to koszt 500zł-1000zł. Ich zabija się dziesiątkami. Dodajmy koszty samej uroczytości, jedzenie, muzyka, namioty. Kiedyś próbowałyśmy porównać cenę średniego wesela w Polsce z kosztem pogrzebu u Toradżów…nie trzeba być geniuszem aby zauważyć kolosalną różnicę. A kiedy pół knajpy śmieje się z Ciebie, że jesteś taka cheap girl bo Twój chłopak nie zainwestował w Ciebie żadnego byka…ba! Sama nie masz w posagu żadnego…to powiem Ci jedno – zmieniasz dogłębnie pogląd na biedę 🙂

walka byków

spektakularny koniec

Wschód słońca na Borobudar na Jawie wraz z wizytą w teatrze był idealnym zakończeniem naszej lutowej wyprawy. Chwila oddechu i… lęcę dalej 😉